Welkom bij De Rode Bank, een beeld-, geluid- en taalverhaal over belevenissen van een Culemborgse stadsbank.

Als je op de player-knop rechts bovenin klikt, start de bijpassende muziek van Jeroen van Veen. Door nogmaals te klikken, stop je de muziek weer.

Je bladert vooruit of achteruit door op de pijlen naast de foto te klikken. De foto’s zijn chronologisch geordend: van 2012 naar nu.

Bij 24 foto’s maakte Marco Houtschild een gedicht. Die gedichten verschijnen op deze plaats.

Meer weten? Kijk op ‘Over dit project’.

Kijk goed wat er
in deze vloed
van mij geworden is.

Sommigen zeggen:
‘zowaar, een half
verzopen bankje.’

Anderen denken:
‘een naar onze kant gedreven
stuk drijfhout.’

Maar nee, ik wacht
op een evenwichtskunstenaar
die over water loopt.

Om een groter dichter dan ik
te parafraseren: deze winter
gaat het toch weer over mij.

M’n voeten nat en koud,
m’n flanken evenzo,
gure wind op m’n borst.

Ook ik ben er langzamerhand
wel moe van geworden,
moe van wind en koude.

Moe van deze zwart-witfilm
waarin mijn rol slechts
het magere rode staketsel is.

* Drie voorjaarsgedichten (I) van Rutger Kopland.

Gevaar! 
Hier groeit het gras,
hier ligt een schaduw afgemeerd.

Hier ervaar je gemis:
–
–

en ver-
strijken- 
de tijd.

Een gewaarschuwd mens
mijdt deze plek, dit bord maakt
een verschoppeling van mij.

Mijn werkelijkheid
is net zo onbegrijpelijk
als de uwe.

Ook mijn observaties
schijnen zonder enig
logisch verband.

Het roodwitte lint
precies tot aan de eerste
van twee fietsen gelegd?

En een bodybuilder,
type mooie jongen,
die wie weet ook Angel heet?

Zoals ieder leven
kent ook het mijne
perioden van eenzaamheid.

Elk wezen gaat daar
op zijn eigen manier
mee om.

Ik ben een aanhanger
van de stoa, ik ben
een bank die alles uitzit.

Maar... is die touwsliert
daar in het water
niet van een reddingsboei?

Een bestuurder
van de lokale Oranjevereniging
laat zijn hondje bij me uit.

Met Koningsdag in aantocht
in zijn hoofd misschien de vraag
hoeveel oranje ballonnen besteld?

Gelukkig word ikzelf 
door dergelijke vragen
nooit uit balans gebracht.

Mijn aantal gele paardenbloemen 
is ieder jaar
precies weer goed.

Waar is de zee? Daar is de zee,
maar zitten die twee
dan niet vreselijk in de weg?

Maar nee,
ik zie dat verkeerd,
ik ben dan ook geen passant.

Alvorens aan boord te gaan
eet je je bord leeg,
trek je je schoenen aan.

Ook anderen 
de kant van de zee op wijzen,
zo beginnen ontdekkingsreizen.

Koud is het vandaag,
alleen door een ekster
werd ik bezocht.

Tegen stroom en sneeuw
stak z’n zwart-wit
nauwelijks af.

Die krijsende beesten
zijn niet erg geliefd,
sluwe zilverdieven.

Ik ben dof van de kou
en was blij
met zijn bezoek.

Blurp prulp burp prubullp 
bluppr prrullp plurrp
blup rupulbb prullb.

Prullbubp brrulp
lubrupll rpbulp bubblrubl 
bllpuprur prull brupll purrrr.

Bulp rpulbub prllub blrup
prulp brp prbullp bluppr
prurllup pulrrp.

Bbublurbl bllupuprr lubrupll
rpublp burlulbbup
brrulp prull brpull purrrr.

U vraagt toch niet aan mij
hoe nu verder?
Alstublieft niet zeg.

Het antwoord op die vraag 
kent een schipper 
echt veel beter dan ik.

Want aan deze wal
ben ik sterker verankerd
dan u en uw schip.

Gooi die tros dus maar los,
kies het ruime sop
en stop vooral met weifelen.

Die drang te willen weten
wat er achter
de verste einders ligt

is mij wezensvreemd,
ik ben een honkvaste,
mij lonkt de horizon niet.

Anderen
kan het ruime sop trekken
als een hunkering:

zie deze boot die er het liefst,
zelfs zonder zijn baasje,
alvast vandoor zou willen gaan.

Men ziet mij meestal
niet staan – vanzelfsprekend
zetstuk dat ik ben.

Toch weet ik alles: deze hoogaars 
werd op de werf van Annemans
in 1927 te Gent gebouwd.

Wat wil je verder nog weten:
diepgang: 0,90 meter,
oppervlakte fok: 45,60 m2.

En onder dat baldakijn:
de heer en mevrouw Platschorre 
van de Veerdam in Kortgene.

Een ogenschijnlijk 
onbeduidend paar, 
maar

hoe oud ook:
liefde biedt een verschiet,
te veroveren verte.

Naast zoiets groots
moet ik mijzelf
wegcijferen.

Van zoiets geklonkens
kan ik alleen maar
stil zijn.

Als bankje ben je onverdacht,
een stille getuige
van wat zich zoal voordoet.

Aan mijn kade
een lege kinderwagen
naast een gevulde vuilniszak.

Mijn vertrouwde stekje
zou toch niet 
een luguber plaats delict?

Maar gelukkig ken ik
het hele verhaal: moeder en kind 
en stro voor het konijn.

De dag is nog jong,
nóg liggen de boten
gebroederlijk naast elkaar.

Voorbereiding is alles,
dus strak in de lak en het gelid
de roeiriemen.

Hoe opwindend!
Op mij zitten, voor mij staan,
tegen mij leunen

de nu nog onbekende
winnaars van 
de sloeproeiwedstrijd.

Ik hou
met mijn bevroren blik
enorm van ijshockey.

De laatste keer
dat de Lek echt hard bevroor
was in 1963.

Dat is al erg lang geleden
voor een sportliefhebber
als ik.

Ik geniet dan ook maar
van de teamsport
van onbevroren water.

Liever alleen 
dan onopgemerkt,
geldt dat niet voor iedereen?

Begrijp me goed,
ik ken mijn plaats:
straatmeubilair.

Doch mens noch dier
die mij ziet staan
laat staan op mij gaat zitten?

Wil dan niemand vandaag
met mij 
mijn uitzicht delen?

Misschien in het kielzog
van hun man
ooit bij ons aangekomen

en nu wellicht 
als weduwen in den vreemde
achtergebleven.

Ik fantaseer als u me toestaat 
nog even verder 
voor mijn figuurlijke vuist weg:

de vertrouwde schim 
van die ene die hier nog altijd
naast hen staat.

Ik houd niet van raadsels,
ook hier is dat
niet mijn bedoeling.

Ik sta vast op m’n poten,
hoewel administratief
al afgeschreven.

Mijn uitzicht is de Lek,
uitnodigend wil ik,
hufterproof moet ik zijn.

O, en niemand weet
dat zwijgen
voor mij een probleem is.

Wat wil je dat ik vertel?
Iets over m’n jeugd,
m’n verhouding tot m’n vader?

Hoe ik het vind om hier
altijd maar zo stram alleen
te moeten staan?

Of hoe vernederend het is
om door jan en alleman
te worden bezeten?

Kom, wees duidelijk,
ik bedoel
waar hengel je naar?

Als standvastige toeschouwer
zie je soms dingen
die niemand anders ziet.

Denk aan de sneeuw 
die ’s nachts valt,
de rijp die langzaam groeit.

En dát er takken 
van bomen waaien, weet men wel, 
maar wanneer?

Of dat er heel zelden,
zoals vannacht,
een druppel van de maan valt.

Vroeger bezocht ze me vaak,
zaten we hier (noem je dat samen?)
over de haven te staren.

Altijd proper, met een doekje
veegde ze soms
vogelpoep van m’n schouders.

Nu heeft ze een baantje
bij de uitlaatservice
en mis ik die kleine gebaren.

Ach, honden zijn leuker
dan een bankje –
zijn trouwer dan een vrouw.

“Nee, dat heb ik ook tegen hem gezegd,
maar je weet hoe hij is,
hij doet tóch wat hij zelf wil.

Maar kan je hem dan niet overhalen
om voor één keer
gewoon mee te gaan?

Ja, dat ben ik met Els eens,
jíjzelf moet daarin
ook duidelijk naar hem zijn.

Jullie hebben makkelijk praten,
dan zegt hij eerst toe, en als het zover is
dan zegt ie dat ie met de hond uit moet.”

Is het feest al bijna
ten einde?
Ik wacht op jullie.

Maak mij vanavond
deelgenoot
van jullie gefluister.

Laat mij voelen
hoe warm
je het kan krijgen.

Ach, verliefden,
kom mij weer eens
hartstochtelijk bezitten!