De Rode Bank
Op de kade van de Culemborgse haven, aan de stadskant, staat een rode bank. Drie liggende balken vormen het zitvlak, twee voor steun van de rug. Betonnen staanders houden alles samen.
In de winter, als het hoogwater komt, verdwijnt soms het rood kopje onder. In de zomer verwijlen havenbezoekers er. Soms gebruikt een hengelaar het als tijdelijke visstek. Dan weer verandert een pak sneeuw de bank in een wit zitmeubel. Bezoekers ontsteken er een barbecue, verliefde jongelingen hebben er slechts oog voor elkaar. Eens per jaar wordt er een waterpolotoernooi gespeeld. Bootjesmensen gebruiken het bankje als fietsenrek.
Ik kom er bijna dagelijks op mijn rondje met mijn hond. Dus ben ik al in 2012 – hoogwater - begonnen om dat bankje te fotograferen. Steeds als er zich iets in het leven van De Rode Bank afspeelde, maakte ik een foto met mijn IPhone. Altijd vanaf precies dezelfde plaats, neerkijkend op het bankje. Dwangmatig soms, maar af en toe ook een tijdje niet. En nooit geënsceneerd.
De Iphone 5 werd een IPhone 6 en later een IPhone 7 Plus. De app veranderde soms iets, de uitsnede van de foto’s ook. Maar één ding bleef onveranderd: dat rode bankje. Al kreeg het een keer nieuw felrood hout van de gemeente.
De foto’s maken de functie tastbaar die een bankje heeft om interactie tussen mensen tot stand te brengen. Een sociale magneet, het trekt het leven aan. En stoot het soms af. Soms kent De Rode Bank eenzaamheid of kou. Dan blijft er altijd weer hoop op betere tijden. Op zon. Of bootjesmensen. Op een verliefd stelletje, een loerende reiger of een slapende eend.
Langzaam kreeg het project meer omvang, leverden Culemborgse creatievelingen als stadsdichter Marco Houtschild, componist/pianist Jeroen van Veen, vormgeefster Ans van den Hoogen en reportage-illustrator Roger Klaassen bijdragen. Hans Kuiters bouwde de website.
‘De Rode Bank’ is een project met een open einde. Er worden nog steeds nieuwe foto’s gemaakt. Iedereen die het leuk vindt, mag beelden toevoegen. Er zijn maar twee voorwaarden: steeds vanaf dezelfde plaats fotograferen, bovenaan de dijk, op de rand van het gras en het asfalt, op de middenlijn van De Rode Bank. En: nooit geënsceneerd. Foto’s kunnen worden ge-e-maild aan dersjant@xs4all.nl.
Over De Rode Bank
De Rode Bank aan de Culemborgse haven is een standaard-bankje zoals veel Nederlandse gemeenten ooit aanschaften. In Culemborg staan er alleen langs de haven al een stuk of twintig. Naspeuring leert dat het om de ‘Siësta bank hout’ gaat van de firma VelopA, de grootste leverancier van buitenmeubilair in Nederland. VelopA is Europees marktleider op het gebied van de inrichting van buitenruimte. Het bedrijf heeft vestigingen in Nederland (hoofdkantoor), België, Duitsland en Frankrijk.
Het Leiderdorpse bedrijf, opgericht in 1959, meldt op de eigen website over de Siësta: “De betaalbare en duurzame Siësta bank hout zorgt voor jarenlang plezier. Deze populaire bank heeft haar bestaansrecht ruimschoots bewezen. De Siësta combineert een ingetogen uitstraling met optimaal zitcomfort. De functionele Siësta past binnen een klein budget en is een aanvulling op iedere omgeving!”
Met andere woorden: de Siësta is het ‘instapmodel’ zitbank van VelopA. De bank kost zo’n 350 euro.
De Rode Bank is naar schatting (bron: gemeente Culemborg) een van de tweehonderd bankjes in wat ambtelijk ‘de openbare ruimte’ van Culemborg wordt genoemd. Niet allemaal van het type Siësta. Maar toch: een bankje ongeveer per honderd inwoners.
Theo Dersjant, september 2019.
PS: We staan allemaal op iemands schouders. Het idee om een straatmeubel in beeld te volgen, is niet nieuw. Zo haalde ik – waarschijnlijk onbewust - inspiratie uit de serie TTP (https://www.thisiscolossal.com/2018/03/ping-pong-table-in-germany-tomiyasu-hayahisa/) van de Japanse fotograaf Tomiyasu Hayahisa. Hij fotografeerde als student vanuit zijn kamer in Leipzig steeds dezelfde tafeltennistafel. Die overal voor werd gebruikt, behalve … voor tafeltennis. Later – toen De Rode Bank al liep - zag ik de kolossale serie ‘On the bench’ (https://www.thisiscolossal.com/2018/02/on-the-bench-yevgeniy-kotenko/) van de Oekraïense fotograaf Jeka (Yevgenyi) Kotenko.